Sú samstaða sem hefur verið aðalsmerki flugmanna er öflugasta vopnið gegn þeirri sameiginlegu ógn sem við stöndum nú frammi fyrir. Við þurfum öll að bregðast við aðstæðum sem ógna ekki bara efnahag ríkja, fyrirtækja og einstaklinga, heldur því sem er mikilvægast - heilsu og lífi fólks. Á slíkum stundum liggur hugur fólks hjá fjölskyldu og ástvinum þótt óvissan um afkomu og atvinnuöryggi geti vissulega aukið streitu og álag.

Staðan hjá Icelandair
Icelandair, líkt og önnur flugfélög í heiminum, stendur nú frammi fyrir skyndilegum tekjumissi og óvissan sem því fylgir er mikil. Félagið gegnir gríðarlega mikilvægu hlutverki, ekki bara gagnvart starfsfólkinu sínu heldur einnig í íslensku samfélagi og efnahagslífi. Styrkur félagsins felst í samsetningu flugflota, sterkri eiginfjárstöðu og öllu því fjölhæfa og öfluga starfsfólki sem með dugnaði sínum og elju hefur áður brotist í gegnum ýmsa erfiðleika. Það munum við einnig gera núna.

Ljóst er að félagið þarf að bregðast hratt við þeim aðstæðum sem nú eru komnar upp. Fulltrúar Icelandair kynntu í síðustu viku hugmyndir er varða almennar aðgerðir félagsins til að bregðast við samdrætti. Í því skyni að draga sem fyrst úr launakostnaði verða flestir starfsmenn færðir niður í lægra starfshlutfall. Stór hluti þessa fólks mun þrátt fyrir það halda áþekkum ráðstöfunartekjum þar sem greiðslur úr Atvinnutryggingasjóði munu bætast við launin frá Icelandair. Það úrræði yfirvalda er gert með þeim formerkjum að ráðningarsamband haldist.

Staða flugmanna Icelandair
Flugmenn Icelandair munu nú leggja lóð sín á vogarskálarnar rétt eins og aðrir starfsmenn, enda eiga þeir allt undir velgengni fyrirtækisins. Algengt er að flugmenn séu ráðnir á þrítugsaldri og starfi svo af tryggð og trúmennsku hjá Icelandair til starfsloka. Það er einstakt langtímasamband og um leið vitnisburður um gæði okkar starfa.

Nú þegar hefur tæpur fjórðungur flugmanna misst vinnuna, enda hafði kyrrsetning B-737 MAX véla félagsins mikil áhrif reksturinn áður en útbreiðsla Covid-19 veirunnar bætti gráu ofan á svart. Flugmenn brugðust við, þá eins og nú, og frestuðu umsömdum launahækkunum og framlengdu kjarasamning án hækkana til að styðja við félagið. Þau úrræði sem nýtast flestum starfsmönnum Icelandair gagnast okkar fólki hins vegar ekki eins vel. Kjarasamningur okkar er ólíkur því sem tíðkast hjá öðrum hópum og því var mikilvægt að finna flöt á því með hvaða hætti mætti heimfæra þessa aðgerð yfir á flugmenn, að teknu tilliti til kjarasamnings.

Launalaust leyfi í stað 50% starfs
Upphaflega var gerð krafa um að flugmenn Icelandair færu allir í 50% starf, á sömu forsendum og aðrir starfsmenn félagsins. Eftir að ljóst var að það samræmdist ekki starfsaldursreglum þurfti að leita annarra leiða. FÍA kom til móts við kröfu félagsins um að launakostnaður yrði lækkaður sem allra fyrst með tillögu um launalaust leyfi. Aðgerðin gengur út á það að flugmenn vinni aðeins helminginn af tímabilinu frá 1. apríl – 31. maí. Þannig nær félagið strax fram þeim sparnaði sem lagt var upp með án þess að breyta þurfi kjarasamningi sem er kostur.

Lög FÍA kveða á um leynilega rafræna atkvæðagreiðslu sem þegar er hafin. Verði þessi tímabundna ráðstöfun samþykkt er Icelandair heimilt að setja flugmenn í launalaus leyfi á ofangreindu tímabili.

Það er von mín og trú að flugmenn sýni þessum fordæmalausu aðstæðum skilning og taki sem fyrr þátt í þvi að koma Icelandair í gegnum erfiða tíma. Samstaðan er okkar aðalsmerki og nú vona ég að við sýnum hana öll í verki.

Þótt áherslan undanfarna daga hafi verið á málefni Icelandair flugmanna vil ég taka fram að við höfum einnig verið að vinna að málefnum annarra hópa innan stéttarfélagsins og munum við vera í sambandi við ykkur félagsmenn eftir því sem málefni þróast.

Með kveðju,

Jón Þór Þorvaldsson,

Formaður FÍA